Motywy powstania i krótka historia zespołu.

„Gdzie słyszysz śpiew, tam śmiało wstąp, tam dobre serca mają, bo ludzie źli, ach, wierzaj mi, ci nigdy nie śpiewają” – nie wiedząc, że są to słowa Johanna Wolfganga Goethe, tak mówiła moja babcia - Stanisława Buska, która przez swoje życie szła z pieśnią na ustach i której historia życia tak bardzo była związana z muzyką. Później, babcia mojego męża – Zofia Peszko, która śpiewała w wyryckim zespole śpiewaczym, a której bardzo pogodny tembr głosu, do dziś tkwi w mojej pamięci.

W końcu ja sama, choć lubiąca muzykę, to znająca tylko tę o której mówi się jako lekkiej, łatwej i przyjemnej, aż w końcu pojawiające się poczucie, że tak dużo straciłam, nie poznałam tego, co było elementem życia tak bliskich mi osób. Później, stopniowo zanikające w Wyrykach tradycje śpiewacze, głównie z powodu śmierci twórczyń ludowych pani Marianny Wegiery, Józefy Torbicz i wielu innych doprowadziły do refleksji, że przecież tak wielkie sukcesy i tradycje śpiewacze nie mogą zostać zapomniane. Chęć śpiewania i myśl, że wyryckie tradycje śpiewacze muszą przetrwać, doprowadziły do powstania zespołu śpiewaczego Swańki – mówi Justyna Torbicz, założycielka zespołu Swańki.

Swój pierwszy występ zespół odnotował w maju 2011 r na Majówce Poleskiej w Kołaczach. Później pojawiły się występy na dożynkach powiatowych, Jarmarkach Holeńskich oraz w powiatowych eliminacjach do Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych. Panie śpiewające w zespole zmieniały się tak często, że właściwie na każdym z występów występowały w innym składzie. W miarę jednolity skład udało się zebrać na początku 2013 roku i wtedy to, zespół poraz pierwszy zdobył wyróżnienie na Festiwalu Kolędy i Szczodrywki nad Bugiem we Włodawie. Zespół Swańki, w składzie: Agnieszka Babkiewicz, Marta Benabderrahmane, Wiesława Tadyniewicz, Sylwia Żuk i Justyna Torbicz wziął udział w powiatowym przeglądzie do Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych, gdzie zdobył główną nagrodę i zakwalifikował się do udziału w eliminacjach wojewódzkich.

2 czerwca 2013 roku w malowniczej scenerii Muzeum Wsi Lubelskiej, odbyły się wojewódzkie eliminacje do 47 Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych, gdzie zespół "Swańki" został zakwalifikowany do Festiwalu Ogólnopolskiego i w dniach 28-30 czerwca 2013 roku, jako jedyny reprezentował w Ogólnopolskim Festiwalu Kapel i Śpiewaków Ludowych powiat włodawski i Lubelszczyznę w kategorii folkloru rekonstruowanego. Dla pań z zespołu Swańki było to zupełnie nowe doświadczenie, choć jako debiutantki nie mogły liczyć na laury, to nie obyło się bez pochlebnych opinii czy też realizacji nagrań radiowych.

            Udział w Festiwalu uświadomił paniom, że to co robią podoba się miłośnikom kultury ludowej, a dzięki temu ich motywacja do dalszej pracy wzrosła. Obecnie, w składzie: Marta Benabderrahmane, Bożena Kisiel, Justyna Rudkowska, Wiesława Tadyniewicz i Justyna Torbicz doskonalą swoje umiejętności śpiewacze i przygotowują się do przyszłych występów.